Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Andrzej to jedno z najpopularniejszych imion w Polsce. Przedstawiamy znanych Andrzejów z Kościerzyny i okolic

Joanna Surażyńska
Joanna Surażyńska
Andrzej Hoppe, radny gminy Dziemiany
Andrzej Hoppe, radny gminy Dziemiany
Choć imieniny Andrzeja w kalendarzu można znaleźć ponad 30 razy, to najhuczniej obchodzone są te, które przypadają 30 listopada. To wciąż jedno z najpopularniejszych imion w Polsce. Dzień wcześniej wiele osób bawi się na andrzejkach, pełnych wróżb i symboli. Wyszukaliśmy Andrzejów z Kościerzyny i powiatu kościerskiego. Sprawdźcie, ilu z nich znacie.

Według danych portalu dane.gov.pl na 24 stycznia 2022 r. w całej Polsce było 743 793 Andrzejów. To czwarty wynik wśród męskich imion (najwięcej jest Janów - 1 082 446). Co ciekawe, jest również odpowiednik żeński, czyli Andrzeja. Wg stanu na 24 stycznia 2022 r., 79 kobiet nosiło to imię.

Andrzej to imię pochodzenia greckiego. Według wielu źródeł greckie Andréas genetycznie jest zdrobnieniem dwuczłonowych imion męskich typu: Andróbulos, Androgénes, Androkrátes, Andromedes. Słowo „andrós” znaczy tyle, co „człowiek, mąż, mężczyzna".

Co ciekawe, w świecie naukowym znany jest Andrzej z Malborka, czyli Andreas de Marienburg. Był wykładowcą wydziału artium Uniwersytetu Jagiellońskiego na przełomie XIV i XV wieku.

W Polsce imię Andrzej rozpowszechniło się w czasach chrześcijańskich, a przy przejmowaniu z łaciny przez czeski ulegało różnym przekształceniom i przystosowaniu do fonetyki polskiej. Stąd bardzo różne formy: Andrzej, Jędrzej, Ondrzej, Andrzysz, Andrzejasz itp., a także różne zdrobnienia: Andrzejek, Jędrzejek, Ondrzejek, Ondraszek, Ondrysz.

Imieniny Andrzeja można obchodzić przez cały rok. W kalendarzu występują ponad 30 razy: 6 stycznia, 19 stycznia, 26 stycznia, 2 lutego, 4 lutego, 12 kwietnia, 27 kwietnia, 13 maja, 15 maja, 16 maja, 17 maja, 25 maja, 29 maja, 30 maja, 3 czerwca, 4 lipca, 12 lipca, 13 lipca, 16 lipca, 21 lipca, 4 sierpnia, 19 sierpnia, 29 sierpnia, 20 września, 23 września, 17 października, 20 października, 1 listopada, 10 listopada, 24 listopada, 30 listopada i 10 grudnia.

Andrzejki 2023. Jakie są dawne zwyczaje?

"Przypominajkę" na ten temat przygotował dla naszych Czytelników Jan Pawlina, mieszkaniec Starego Pola. Zatem warto wiedzieć, że noc z 29 na 30 listopada była i czasami jest teraz nocą dziewczęcych marzeń związanych z wróżbami. Święty Andrzej z Betsaidy był patronem tych wróżb i nadziei – stąd nazwa andrzejki. Na jego wstawiennictwo liczyli również ci, którzy nie mogli doczekać się potomka.

W Europie zwyczaj wróżb andrzejkowych znany był już w XII wieku, a do Polski dotarł cztery wieki później. W naszym kraju dziewczęta zaczynały wróżby już od rana. Na wsiach szły po wodę do studni, marząc, że na gładkiej tafli zobaczą twarz przyszłego męża. Albo wychodząc przed dom, podsłuchiwały pod oknami, wróżąc sobie z pierwszych usłyszanych słów.

W wielu dawnych wróżbach ważną rolę odgrywały zwierzęta. Na przykład wychodząc za węgieł domu, nasłuchiwano szczekania psa: gdzie pies zaszczeka, stamtąd nadejdzie kawaler. Na Kujawach modna była wróżba z gąsiorem, któremu zawiązywano oczy, wpuszczano do środka koła utworzonego przez dziewczęta, a do której jako pierwszej się zbliżył, ta najszybciej miała wziąć ślub.

Podobnie było z wróżbami z psem. Dziewczyny kładły na podwórku kromki okraszone tłuszczem: który kawałek psiak chwyci najpierw, to ta panna pierwsza wyjdzie za mąż.
Starano się również zapamiętać sny w noc św. Andrzeja, bo rzekomo miały być „prorocze”. Natomiast wytrwałym proponowano, by w wigilię św. Andrzeja ucięły gałązkę wiśni i wstawiły do wody. Jeśli zakwitła na Boże Narodzenie, to ślub był bliski.

Niektóre andrzejkowe wróżby przetrwały do dziś, jak np. „spacer trzewików” ustawianych kolejno od ściany do ściany. Właścicielka buta, który wygrywa wyścig, jako pierwsza ma stanąć na ślubnym kobiercu. Literki z obierków to kolejna wróżba. Każda panienka stara się tak obrać jabłko, by obierka była jak najdłuższa. Następnie rzuca się ją przed siebie z nadzieją, że utworzy się literka ukochanego.

Można też wkładać karteczki z imionami pod poduszkę. Na drugi dzień rano dziewczyna wyciąga karteczkę z imieniem – to ma być jej ukochany. Inna wróżba wiąże się z ukryciem symbolicznych przedmiotów pod talerzami, następnie panienki je wyciągają; jeśli trafi się obrączka – oznacza to zamążpójście; różaniec – klasztor; gałązka mirtu – staropanieństwo. Dziś chyba do najbardziej znanych należy lanie wosku na zimną wodę – w powstałych kształtach szuka się odniesień do życia.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na koscierzyna.naszemiasto.pl Nasze Miasto