Jak żyje się w powiecie kościerskim? Odpowiedzią jest raport dla Pomorza przygotowany na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku

Badanie „Postawy i zachowania mieszkańców województwa pomorskiego w kontekście budowania tożsamości Pomorzan” zostało zrealizowane na zlecenie samorządu wojewódzkiego przez konsorcjum Instytutu Kaszubskiego i Fundacji Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS) przy wsparciu Pomorskiego Centrum Badań nad Kulturą Uniwersytetu Gdańskiego. Bezpośrednim powodem podjęcia badania były zapisy w projekcie Funduszy Europejskich dla Pomorza 2021-20271, w którym w ramach Priorytetu 5 „Pomorze o silniejszym wymiarze społecznym” podkreślono znaczenie budowania tożsamości regionalnej.

Autorami raportu są:

• prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński (kierownik projektu),
• dr Agata Bachórz,
• dr Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz,
• dr Karolina Ciechorska-Kulesza,
• dr Lesław Michałowski,
• dr inż. arch. Hanna Obracht-Prondzyńska,
• dr Krzysztof Stachura,
• dr Piotr Zbieranek.

- Badanie zostało zrealizowane po raz pierwszy na tak dużą skalę. To nie tylko źródło solidnej wiedzy, ale także punkt wyjścia do dalszych dyskusji i planowania przyszłości, gminnych strategii, czy województwa. Poznanie wyników badania pozwoli na podejmowanie lepszych decyzji administracyjnych i inwestycyjnych w regionie – informuje UMWP w Gdańsku.

Z opracowania wynika m.in., że tożsamość Pomorzan jest nieustannie wypracowywana.

Oznacza ona próbę łączenia miejskości z wiejskością, tradycjonalizmu z nowoczesnością, konserwatyzmu z progresywizmem, wspólnotowości z indywidualizmem. W ten sposób staje się wyróżnikiem regionu, pomorskich miejscowości oraz jego mieszkańców - piszą autorzy raportu.

Mieszkańcy powiatu kościerskiego są zadowoleni z jakości życia zarówno w województwie pomorskim, jak i we własnym miejscu zamieszkania (ponad 90 proc.).

Jednocześnie co drugi badany uważa, że w województwie pomorskim żyje się lepiej niż w innych regionach kraju, a czterech na dziesięciu uważa, że jakość życia jest podobna. Pomorze jest na ogół preferowanym miejscem do życia (71 proc.), a badani wyrażają dumę z bycia mieszkańcem tego regionu (81 proc.). Natomiast respondenci są nieco bardziej skłonni polecać województwo pomorskie niż własną miejscowość jako miejsce do zamieszkania (39 proc. vs 32 proc.).

Mieszkańcy powiatu kościerskiego czują się związani emocjonalnie przede wszystkim z Pomorzem (84 proc.) oraz z Polską (82 proc.). W przypadku subregionów, badani najczęściej deklarują związek emocjonalny z Kaszubami i Trójmiastem – głównie z powodu powiązań rodzinnych, a także poczucia bycia u siebie.

Najbardziej popularne media w powiecie kościerskim to telewizja i Internet – dwóch na trzech badanych korzysta z nich codziennie. Najrzadziej zaś respondenci deklarują granie w gry multimedialnie czy sięganie po prasę papierową. W przypadku życia kulturalnego i towarzyskiego – najczęściej badani deklarują wychodzenie do kina, pubu lub kawiarni oraz na wydarzenia sportowe (ponad 15 proc. przynajmniej raz w miesiącu). Inne aktywności podejmowane w czasie wolnym to przede wszystkim słuchanie muzyki (77 proc. przynajmniej raz w tygodniu), ale też zajmowanie się ogrodem, sport, czytanie książek (każdorazowo ponad 40 proc.).

Mieszkańcy powiatu kościerskiego są na ogół zadowoleni z poszczególnych aspektów w swoim życiu, a przede wszystkim: ze swoich przyjaciół i najbliższych znajomych, ze swoich dzieci oraz ogólnie ze swojego życia (ponad 70 proc. pozytywnych wskazań w każdym z przypadków). Natomiast kwestie, na które badani najczęściej narzekają, to sytuacja finansowa (33 proc.) oraz stan zdrowia (22 proc.).

Z analizy wynika, że mieszkańcy powiatu kościerskiego wyznają głównie wartości związane z przekraczaniem siebie, czyli życzliwość i uniwersalizm. Ważne są dla nich przede wszystkim: troska o środowisko naturalne (65 proc.), lojalność i poświęcenie dla bliskich (60 proc.) oraz równe dla wszystkich szanse w życiu (59 proc.). Najmniej istotne natomiast są wartości związane z umacnianiem siebie, czyli hedonizm, osiągnięcia i władza.

W powiecie kościerskim, badani częściej deklarują gotowość niesienia pomocy innym niż chęć bezwzględnej walki o własne sprawy (50 proc. vs 27 proc.). Powszechna jest również wiara w skuteczność wspólnego działania na rzecz potrzebujących i społeczności lokalnej (55 proc.), natomiast niski jest poziom zaufania społecznego – dwóch na trzech badanych twierdzi, że w stosunkach z innymi ludźmi trzeba być bardzo ostrożnym.

Wśród ujętych w badaniu narodowości, w powiecie kościerskim największą sympatią darzeni są Amerykanie (69 proc.) i Czesi (65 proc.). Natomiast niechęć najczęściej odczuwana jest wobec Rosjan (68 proc.), ale też wobec Arabów (46 proc.), Białorusinów (41 proc.) i Romów (39 proc.). W przypadku grup mieszkańców Pomorza – największą sympatią darzeni są Kaszubi (70 proc.).

W przypadku stosunku wobec imigrantów, obserwujemy wyższy odsetek osób wyrażających wobec nich sympatię niż niechęć (40 proc. vs 24 proc.). Jednocześnie przeważa opinia, że imigracja na Pomorze ma pozytywny wpływ na region (44 proc.). Natomiast na ogół nie ma zgody na przyjmowanie migrantów z krajów muzułmańskich – 55 proc. sprzeciwia się takiemu działaniu. Wyższy poziom akceptacji notujemy dla migrantów z krajów europejskich oraz uchodźców (ponad 40 proc. w każdym z przypadków).

W ciągu roku poprzedzającego badanie najpopularniejszymi formami aktywności obywatelskiej w powieście kościerskim były: pomoc uchodźcom z Ukrainy (41 proc.) oraz zaangażowanie w zbieranie funduszy na cele społeczne (35 proc.).

Wśród respondentów, którzy są mieszkańcami powiatu kościerskiego, w ostatnich wyborach samorządowych zagłosowało 54 proc., 2 proc. angażowało się w kampanię przed wyborami, a 3 proc. kandydowało w wyborach.

Odnotowano niski poziom zaufania wobec Polskiego Parlamentu (27 proc.), a także dla samorządu wojewódzkiego (34 proc.). Lepiej postrzegane pod tym względem są: samorządy gminne w powiecie kościerskim (40 proc.) oraz Parlament Europejski (44 proc.).

Wśród mieszkańców powiatu kościerskiego najczęściej deklarowano poglądy centrowe w kwestiach gospodarczych (38 proc.), a ponadto poglądy prawicowe znacząco przeważały nad lewicowymi (25 proc. – lewicowe, 35 proc. – prawicowe). W kwestiach obyczajowych również odnotowana została niewielka przewaga osób o poglądach prawicowych, jednak różnica jest nieco mniejsza (36 proc. vs 32 proc.). Osoby o poglądach centrowych stanowią 32 proc. badanych.

Skuteczność władz samorządowych oceniana jest pozytywnie, a najlepiej pod tym względem wypadają samorządy gminne oraz samorząd powiatowy. Samorząd wojewódzki pozytywnie postrzega 45 proc. badanych.

W powiecie kościerskim ankietowani opowiadają się za pozostaniem Polski w Unii Europejskiej (74 proc.). Co dziesiąty badany optuje za „polexitem”.

Obszarami, które w powiecie kościerskim najpilniej wymagają poprawy, są: dostęp do mieszkań w dobrej cenie i o dobrym standardzie (46 proc.) oraz dostęp do usług zdrowotnych (45 proc.). Wielu badanych uskarża się też na: dostęp do ryku pracy i atrakcyjnego zatrudnienia, poziom natężenia ruchu na drogach, jakość dróg i łatwość przemieszczania się, a także na dostęp do żłobków i przedszkoli (dla każdego z przypadku notujemy ok. 40 proc. wskazań negatywnych). Natomiast mieszkańcy na ogół nie mają problemów z dostępem do sklepów i lokali usługowych (jedynie 13 proc. przyznało, że to obszar wymagający interwencji).