Kluczem do kreatywności jest odwaga... W Kościerzynie odbędą się trzy wykłady filozofa - Jarosława Marka Spychały

- Temat tego niezwykle inspirującego spotkania brzmi: Między słowem a mieczem - filozofia przeciw przemocy. Wykład ilustrowany na motywach „Jaskini. Drogi Rebeliantów" - mówi Justyna Kujach, dyrektor Biblioteki Miejskiej w Kościerzynie. - Tego samego dnia od godz. 15 do 19 w Czytelni Biblioteki Miejskiej odbędzie się również kurs doskonalenia zawodowego dla nauczycieli z zakresu nauczania filozofii, etyki i kreatywności metodą LEGO-LOGOS.

Jarosław Marek Spychała odwiedzi nasze miasto dzięki zaproszeniu pasjonatek kreatywnej edukacji - Justyny Kujach oraz Justyny Wołoszyk-Brzezińskiej, która z powodzeniem stosuje już tę metodę w nauczaniu języka polskiego w Prywatnej Szkole Podstawowej „Prymus”.

Czym jest metoda lego-logos wyjaśnia Jarosław Marek Spychała, wykładowca filozofii i marketingu na Uniwersytecie w Konstancji.

- Aby odpowiedzieć na to pytanie posłużę się antropologiczno-filmową analogią do tzw. agoge, czyli do spartańskiego modelu wychowania,które z dziecka - mówiąc skrótowo - miały uczynić osobę dorosłą - mówi Jarosław Marek Spychała. - Polegało to m.in. na tym, że młody spartanin miał za zadanie przejść „ciemny las” na terenie Mesenni, krainy wrogiej Sparcie, i dotrzeć do ojczyzny, mając oparcie tylko w sobie (podobnie jak czyni to Platoński filozof, który musi pokonać samotnie jaskinię, czy też Kartezjański wędrowiec-filozof, który chce wyjść z lasu). Ani ucznia, ani spartanina, ani filozofa nikt nie może z lasu (z jaskini) wyprowadzić za rękę - tego każdy dokonać musi sam i tylko ta samotność może wyzwolić w nim prawdziwą odwagę i uczynić go dorosłym.Istotę spartańskiego rytuału barwnie oddaje scena z filmu „300” (USA 2006, reż. Zack Snyder). Oto młody spartanin napotykana swojej drodze wilka. Wilk w oczach chłopca jest dużo większy niż w rzeczywistości. W filmie obrazuje to cień zwierzęcia, który pada na skały w chwili, gdy zwierzę atakuje młodzieńca. Cień jest dużo większy niż wilk, tak jak strach jest większy od przedmiotu strachu (mawiamy: „strach ma wielkie oczy”).

Młody wojownik jednak nie daje się przestraszyć. Mimo, iż się boi i zdaje sobie sprawę z przewagi wilka, to jednak nie daje się zaślepić strachowi.

- Dzięki swojemu opanowaniu dostrzega między skałami zwężenie - mówi Jarosław Marek Spychała. - Zakłada, że jeśli zwabi wilka między skały, to wilk między nimi się zaklinuje i w ten sposób będzie go mógł pokonać. I tak też się dzieje. Chłopiec zwycięża swój strach i finalnie zwycięża wilka - w ten sposób pokonuje w sobie chłopca i staje się mężczyzną, staje się człowiekiem dojrzałym, gdyż dojrzał (w sensie: dostrzegł) on to, co strach starał się przed nim ukryć.

Warto wspomnieć, że owym chłopcem jest przyszły król Leonidas, który ten sam zabieg zastosuje w walce z potężną armią Persów pod Termopilami.

- Innymi słowy, celem tak pojętej edukacji, a szczególnie metody LEGO-LOGOS, jest kształcenie ku samodzielności, ku dojrzałości, która przejawia się w zdolności zarówno dostrzegania konsekwencji swoich czynów zanim one nastąpią, jak i w dostrzeganiu drogi tam, gdzie inni błądzą w ciemnościach - podkreśla filozof. - Powyższe porównanie ma oczywiście charakter symboliczny. Nie chciałbym być opacznie zrozumiany, że teraz namawiam uczniów do biegania z dzidami po lesie za wilkami. Chodzi mi raczej o to, aby zwrócić uwagę na fakt, że narracja edukacyjna dokonuje się wszędzie, także poza szkołą, nawet w pozornie rozrywkowych filmach. Metoda LEGO-LOGOS uczy młodych ludzi czytać kulturę zarówno na poziomie tekstu, jaki na poziomie obrazu. Zdolność samodzielnego czytania i rozumienia jest właśnie jednym z filarów kreatywności. A rzeczywistym kluczem do kreatywności jest odwaga, odwaga do myślenia i działania. Do tego właśnie służy metoda LEGO-LOGOS, którą rekomenduję zarówno jako niezależny program filozofowania i rozwijania kreatywności, jak również jako metodę wspomagająca nauczanie na lekcjach etyki i filozofii, języka polskiego i języków obcych, przedsiębiorczości,
zajęciach plastycznych oraz wszędzie tam, gdzie elementem składowym jest kreatywność i myślenie abstrakcyjne.

Koncepcja ta pomaga przeprowadzić ciekawe, inspirujące i angażujące zajęcia. Pomaga rozwijać takie zdolności jak: analizowanie i syntezowanie treści, logiczne myślenie oraz uczy czytania ze zrozumieniem, słuchania innych, dyskutowania, pracy zespołowej, myślenia abstrakcyjnego i kreatywnego.

Jarosław Marek Spychała - obecnie wykładowca filozofii i marketingu na Uniwersytecie w Konstancji (Niemcy), wcześniej w latach 2013-2015 dyrektor School of Form / Uniwersytet SWPS Poznań, 2015-2016 dyrektor Centrum Kultury w Żyrardowie. Naukowo interesuje się historią filozofii i religii, a szczególnie zjawiskiem przenikania się religii i filozofii w zakresie wyobrażeń o pośmiertnych losach człowieka oraz ich wpływem na kształt poczucia sensu życia we współczesnych społeczeństwach zachodnioeuropejskich. Autor publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu filozofii i historii religii, m.in: „Jaskinia. Droga Rebeliantów”, „Legenda apolińska w życiu i działalności Platona”, „Eracle, Gesù Cristo e Darth Vader al bivio. Il messaggio etico del metodo LEGO-LOGOS”, „Herakles, Jezus Chrystus i LordVader na rozstajnych drogach”,„Bulletproof –platońskie przesłanie ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ”, „ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ: czytać, myśleć, mówić,”, „LEGO-LOGOS: Dlaczego Tales patrzył w niebo?”, „Orfeusz i orficy –zarys problematyki”, „Zarys historii kultu Izydy w świecie grecko-rzymskim”, „Kłopoty wyznawców Izydy na terenie Rzymu w roku 58 p.n.e.”. Tłumacz z języków nowożytnych i klasycznych, m.in.: Heidegger-Jaspers „Korespondencja”, Bernhard Waldenfels, Odpowiedź na to, co obce. Główne rysy fenomenologii responsywnej, Olympiodor „Żywot Platona” (z greki), Apulejusz z Madaury „Żywot Platona” (z łaciny).

FOT. Archiwum prywatne