O tym jak reparacje od Niemiec mogły wpłynąć na Polskę po wojnie na VI Forum Wizja Rozwoju w Gdyni

W dyskusji panelowej na temat reparacji wzięli udział przedstawiciele IPN, mediów, samorządu Warszawy oraz instytutu zajmującego się oszacowaniem strat wojennych.

Kluczowe jest pytanie, gdzie byłaby Polska w aspekcie rozwoju, gdybyśmy dostali reparacje, jaki by był stan gospodarki? Moderator dyskusji, publicysta Artur Ceyrowski pytał przedstawiciela Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego o popularne porównanie do poziomu rozwoju Hiszpanii. Padła też kwestia tezy o tym, że Ziemie Odzyskane można traktować jako reparacje.

- Ziemie Odzyskane mogą być policzone jako mniej więcej jedna czwarta strat – mówił Paweł Pońsko z rady Instytutu Strat Wojennych. - Potencjał gospodarczy i wiele innych faktorów dotyczących Polski i Hiszpanii u progu wojny były podobne. Porównanie nie jest przesadzone, że Polska mogłaby się rozwijać tak szybko, jak Hiszpania, natomiast proszę pamiętać o tym, że nie jest to naukowe. Co do samych reparacji – nie dostaliśmy pieniędzy, ale tak naprawdę te szkody, które Niemcy spowodowali nie są do odrobienia w jakikolwiek sposób. To już 2 pokolenia, które żyły w dużo biedniejszym kraju i Niemcy nie mogą wrócić generacjom naszych dziadków i rodziców tego poziomu życia, na którym oni mogliby funkcjonować. To jest 78 lat od zakończenia II wojny światowej, kiedy Polska mogła mieć o kilkanaście – kilkadziesiąt proc. wyższy PKB. Argument o wejściu do UE też jest fałszywy. Mamy to traktować jako dar dla kogoś?

Rozmawiano też o raporcie przygotowanym przez zespół wiceministra spraw zagranicznych Arkadiusza Mularczyka. Jego publikacja w ubiegłoroczną rocznicę wybuchu wojny wywołała wielki rezonans i stała się podstawą kroków dyplomatycznych mających na celu powrót do kwestii reparacji.

- To pierwsze całościowe wyliczenie finansowe – mówił Mateusz Szpytma, wiceprezes IPN. - To jest niezwykle ważna cezura. Powstała publikacja która zbiera wszelkie dane dotyczące i strat biologicznych i – materialnych. To jest dokument straszny, pokazujący gigantyczne zbrodnie na narodzie polskim i grabież kraju. Niezależnie od dyskusji o kwestii reparacji i odszkodowań to niesłychanie ważne wydarzenie w historii naszego kraju. To wszystko jest teraz w jednym miejscu. Nawet gdyby te kwestie reparacyjne miały trudność z realizacją, to ma wartość dokumentacyjną dla świata.

Historyk zaznaczył też, że choć są dyskusje na temat legalności faktu zrzeczenia się przez władze PRL reparacji w 1953 roku, to w jego ocenie ówczesna decyzja prezydium rządu nie m mocy prawnej, jako podejmowana przez podmiot niesamodzielny. Rozmawiano też o roli mediów, szczególnie publicznych, w nagłośnieniu kwestii reparacji.

- Przypomnę, że media w 1953 roku bardzo dużo pisały o tym, myślę tutaj o „Trybunie Ludu”, że reparacje zostały wypłacone – przewrotnie zaczęła Dorota Kania, redaktor naczelna Polska Press, wydawcy „Dziennika Baltyckiego”. - Media publiczne pokazały bardzo ważną rzecz, że nie ma w zasadzie rodziny, która nie zostałaby poszkodowana przez II wojnę światową. Pokazywały, jak dochodziliśmy do prawdy historycznej, opisywały straty gospodarcze, ale również te najbardziej dotkliwe dla narodu, straty ludzkie. Dlatego potrzebne są media publiczne, żeby to nagłaśniać. Pokazywać historie ludzi, rodzin; co Niemcy zrobili z polskim narodem. To jest kluczowe. Trzeba też pokazywać przez całe lata przemilczaną, wstydliwą kwestię udziału w zbrodni wojennej przedsiębiorstw niemieckich.

Radny Warszawy, miasta-symbolu zniszczeń dokonanych przez Niemców został zapytany co czuje, gdy słyszy od Niemców że kwestia reparacji jest zamknięta?

- Z powodu wizerunku kreowanego przez media niemieckie ja się nie dziwię ich politykom młodego pokolenia – mówił Stanisław Dratkiewicz, radny m. Warszawy. - Chciałbym pokazać im te miejsca, te zniszczenia, świadectwa o zamordowanych. Polityka informacyjna, pokazywanie faktów, będzie bardzo ważne w przekonywaniu Niemców.

Dratkiewicz pokazał wymowne porównanie projektu sieci metra dla stolicy, projektowanej przez przedwojennego prezydenta Stefana Starzyńskiego, która miała być gotowa do 1970 roku i obecnej, podobnej Rafała Trzaskowskiego (do 2050-70).

- Mamy sto lat opóźnienia – podsumował radny materialny, niezrekompensowany, uszczerbek Warszawy i Polski.

ZOBACZ TEŻ: Inwestycje, które napędzają rozwój na VI Forum Wizja Rozwoju w Gdyni. M.in. Centralny Port Komunikacyjny i polski koncern multienergetyczny

Patronat honorowy nad VI Forum Wizja Rozwoju objął Premier RP Mateusz Morawiecki. Partnerem Strategicznym wydarzenia jest Bank Gospodarstwa Krajowego oraz ENERGA Grupa ORLEN. Partnerami Głównymi są: Totalizator Sportowy Sp. z o.o., Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. oraz ORLEN Unipetrol RPA s.r.o. Partnerem+ jest Agencja Rozwoju Przemysłu S..A., Polskie Koleje Państwowe S.A., Polski Fundusz Rozwoju S.A., Węglokoks S.A., Polskie Elektrownie Jądrowe Sp. z o.o. oraz Polska Agencja Inwestycji i Handlu S.A.

W partnerstwo merytoryczne nad Forum Wizja Rozwoju włączyły się: Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komitet ds. Pożytku Publicznego.