Wyśmienita lekcja historii

Wystawa zorganizowana przez szczeciński oddział Zrzeszenia-Kaszubsko Pomorskiego przy współpracy z Archiwum Państwowym i Zamkiem Książąt Pomorskich w Szczecinie prezentuje dzieje Kaszubów i Słowian na Pomorzu Zachodnim od wczesnego średniowiecza do czasów współczesnych.
Jest odpowiedzią na potrzebę wielu współczesnych Kaszubów zainteresowanych przybliżeniem najdawniejszej historii tego ludu zamieszkującego Pomorze już od ponad 1500 lat oraz jego kultury.
O ile młode pokolenie dzięki wsparciu jakie nasz region otrzymuje obecnie od państwa ma już możliwość nauki zarówno języka jak i historii oraz kultury kaszubskiej o tyle niestety starszym Kaszubom często brakuje podstawowej znajomości w tych dziedzinach.

Dlatego motywem przewodnim autorów wystawy stała się myśl, iż budowanie tożsamości współczesnych Kaszubów nie może odbyć się w oderwaniu od historii i dorobku pierwszych gospodarzy tej ziemi, które powinny zostać w ten sposób przedstawione.
Celem ekspozycji jest popularyzacja historii Pomorza Zachodniego, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów i dorobku jego pierwszych gospodarzy – Słowian, w tym także Kaszubów. Nadmienić warto, iż na wystawie zaprezentowano wiele ciekawych, często nie istniejących w szerszej świadomości społecznej archiwaliów.
Wystawa składa się z blisko 20 tablic przedstawiających dokumenty archiwalne, będących jednymi z pierwszych, które wskazują na obecność Kaszubów na Pomorzu.
Ich doboru dokonali profesorowie Uniwersytetu SzczecińskiegoZygmunt Szultka i Kazimierz Kozłowski oraz dr Jan Macholak i dr Paweł Gut z Archiwum Państwowego w Szczecinie.
Wystawa zawiera materiały na następujące tematy:
Archeologiczne dzieje Kaszubów na Pomorzu Zachodnim
Kaszuby w tytulaturze książąt pomorskich
Słowianie na Pomorzu w średniowieczu
Kaszuby w kronikach pomorskich i na mapach wczesnonowożytnych
Polsko-pomorskie stosunki polityczne w średniowieczu
Pomorze Zachodnie w kontaktach z Polską w czasach nowożytnych
Język kaszubski w rotach lennych szlachty pomorskiej
Język kaszubski w Kościele Ewangelickim i szkolnictwie w czasach nowożytnych
Kaszubi i język kaszubski przedmiotem badań w XIX wieku
Kaszubsko-polskie dzieje Pomorza Zachodniego między dwiema wojnami (1914-1945) w XX wieku
Zdobycie Pomorza Zachodniego w 1945 r. i ustalenie polskiej granicy zachodniej
Wymiana ludności na Pomorzu Zachodnim po drugiej wojnie światowej
Integracyjna rola Kościoła katolickiego
Droga do integracji społeczeństwa
Trudna droga do wolności i demokracji
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w Szczecinie
A oto niektóre z zawartych na planszach wystawy informacji:
W VI wieku na Pomorze Zachodnie napłynęła najpewniej z Polesia ludność kaszubska. Pierwszą historyczną jej osadą są Dziedzice (obecnie pow. Myślibórz)[…]
Już w XIII wieku w dokumentach papieskich czy książęcych pojawia się termin Kaszuby […]. Pierwszy z nich zawiera Bulla Grzegorza IX z 19 marca 1238r. dla joannitów stargardzkich, w której papież potwierdził im nadanie Stargardu przez Bogusława określonego w niej jako „księcia Kaszub”.
Władcy Pomorza zachowali tytuł książąt kaszubskich w swojej tytulaturze aż do początków XX wieku […]
Ludność kaszubska zachowała swój język ojczysty, ale nie zdołała go podnieść do rangi języka pisanego […]
Jednym z zadań Kościoła luterańskiego było udostępnienie Biblii i zaprowadzenie liturgii kościelnej w języku wiernych […]
Prekursorem badań nad kaszubszczyzną był pastor gdański Krzysztof Celestyn Mrogowiusz […]
Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza jako postać szczególnie zasłużoną dla kultury naszego regionu w 250 rocznicę jego urodzin Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie ogłosiło patronem roku 2014.
Mrongowiusz mimo, iż nie był Kaszubą, a nawet Pomorzaninem zapisał się na trwałe w historii naszego regionu.
Na uznanie zasłużył jako pionier badań nad kaszubszczyzną, dzięki którym Kaszubi stali się obiektem międzynarodowego zainteresowania i to już w połowie XIX wieku.
Określa się go mianem uczonego, który pokazał Kaszubów Światu.
Jego praca była niewątpliwą podwaliną dla kolejnych pokoleń działaczy budzących tożsamość Kaszubów.
Jednym z nich był uważany za twórcę regionalnego ruchu kaszubskiego Florian Ceynowa.
Współcześnie dziedzictwo Kaszub i Pomorza jest przedmiotem szczególnej troski m.in. utworzonego w tym celu w 1956 r. Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.
Wystawa była prezentowana już w wielu miejscach na Kaszubach, w Warszawie i Szczecinie, m.in. w gmachu Sejmu oraz Senatu RP, Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego, a ostatnio w Muzeum Ziemi Kościerskiej.